Yaz sezonunun da yaklaşmasıyla, otel, restaurant, cafe yatırımları da artmaya başladı. Hizmet sektöründe yeni bir işletme kurmak veya var olanı yenilemek stres dolu bir süreç. Bu stresin birazını da olsa yatırımcıların üzerinden alacak, her detayın üzerinde titizle duracak mimarlarla çalışmak işleri çok kolaylaştırıyor. Öte yandan “bu işbirliği nasıl olacak”, “sorumluluğu nereye kadar paylaşacağız”, “yatırımcı olarak bizim nelere dikkat etmemiz gerekiyor” gibi sorularınız varsa bu yazıda hepsine cevap bulacaksınız. Anta Mimarlık’ın sahibi Berna Bostancı uzun yıllardır restaurant, cafe projelerinde iç mekan tasarımları yapıyor ve sorularımıza verdiği cevaplarla sizlere yardımcı olmaya çalıştı.

Merhaba. Önce kısaca sizi tanıyalım. Ne kadar süredir cafe, restaurant iç mekan tasarımları yapıyorsunuz, tamamladığınız veya devam eden projelerden bahseder misiniz? 

1998’de Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldum. 2002’de önce ofis ve mağaza iç mekan tasarımları ile bu sektöre girdim. Bir süre sonra Anta Mimarlık olarak cafe, restaurant projeleri almaya başladık. Müşterilerin tercihine göre zaman zaman sadece Tasarım, zaman zaman da Tasarım Ve Uygulama projeleri yürütüyoruz. Son iki yıldır yurt dışı projeler de almaya başladık. Şu anda İngilitere merkezli Individual Group’un Piccolino, Gino’s ve Bar&Grill restaurant zincirlerinin tüm ekipman, endüstriyel ürünler ve dekorasyon alımlarını Türkiye’den yürütüyoruz.   

Hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalar, veya bu sektöre yatırım yapacak girişimciler için mimarlık ofisi ile çalışmanın getireceği avantajlar nelerdir? 

Sistemin doğru yürümesi için hem endüstriyel cihazlar, ekipmanlar hem de dekorasyonun doğru bir yerleşimle uygulanması gerekir. Bu da bir mimarla çalışıldığında mekanın çok daha verimli kullanılmasını sağlar. Bunun yanında doğru bir aydınlatma müşterilerin mekan içerisindeki konforunu etkilediği için profesyonel bir çalışma gerektirir. 

Yatırımcı tarafından istenen konsepte uygun malzemeler seçilir ve konseptin daha iyi ifade edilmesi sağlanır. 

Yine uygun akustik koşulların sağlanması da bir mimarla mümkün olur. 

Mutfak içeren işletmelerde, gerekli konfor koşullarının sağlanması, uygun havalandırma, ısıtma, soğutma sistemleri de profesyonel yardım gerektiren konulardandır. Dolayısıyla bir mimarla çalışmak bu konularda son derece avantajlıdır. 

Böyle bir proje aldığınızda ilk olarak nelere dikkat edersiniz, hangi soruları sorarsınız? 

Öncelikle mutlaka mekanı gider görürüz ve ölçülerini alırız. 

Ardından müşteriden hedef kitlesini öğreniriz. Bunun yanında işletmenin müşteriye ne sunacağını, daha doğrusu menüsünü öğreniriz. Mutfak tasarımı için son derece önemli bir detaydır bu. Bunlara göre konsept belirlenir. 

Bunun yanısıra, mekanın içinde bulunduğu binanın vereceği hizmetler de önemlidir, havalandırma gibi. Bunları da netleştirdikten sonra Tasarım projesine başlarız. 

Hiç beklentileri net olmayan müşterilerle karşılaştığınız oluyor mu? O durumda projeyi müşterinin isteklerine ve zevklerine göre mi, yoksa hedef kitlenin tercihlerine göre mi şekillendiriyorsunuz? Bu tarz krizler nasıl aşılıyor? 

Olabilir. Böyle durumlarda, işleyiş anlamında müşterinin ihtiyaç ve sonra isteklerine göre ilerleriz. Tasarım anlamında ise hedef kitlenin tercihleri ve beğenilerini esas alırız ve müşteriyi o doğrultuda ikna etmeyi tercih ederiz 

Peki bu tarz projelerde Tasarım aşaması nasıl işler?

Yerleşim planı çıkararak başlanır ve benzer konseptlerden görseller kullanarak müşteriye sunum yapılır. Sunum üzerinden müşteri ile fikir alış verişi yaptıktan sonra, yerleşim planına son onayı alırız ve ardından endüstriyel mutfak firmaları, havalandırma ve elektrik firmalarıyla proje detaylandırırız. 

Mimar olarak, tasarımdan sonra projenin hangi aşamalarına dahil oluyorsunuz? Satın alma süreçlerinde de yer alıyor musunuz? 

Eğer müşteri ile sadece tasarım üzerinden anlaşılmışsa, mimarın işi orada biter ve uygulama, müşterinin kendisi tarafından yapılır. Bu durumda, eğer istenirse uygulama aşamasında mimar tarafından danışmanlık verilebilir. Danışmanlık; keşif dosyası hazırlamamızı gerektirir. Yani müşteriye yapılması gereken işlerin listesini çıkararak veririz. Müşteri bu listeyi takip ederek fiyat alır ancak değerlendirmeyi beraber yaparız, ürünlerin fiyat, performans ve kaliteleri konusunda destek veririz. Belirli aralıklarla şantiyeyi ziyaret eder, uygulamacı firmaların yaptığı işleri denetleriz. 

Bir diğer çalışma şekli ise, tasarım ve uygulamadır. Bu durumda projeyi baştan sona yürütür ve anahtar teslim şeklinde çalışırız. 

Berna Hanım biraz da süreçten bahsedelim isterseniz. Ortalama olarak bir projenin tasarımı ve sonrasında uygulaması için ne kadarlık bir süre gerekiyor, işletmeciler bu işe ne zaman başlamalı? 

Tasarım için en az 1 ay ayırmak gerekir. Biraz daha uzun da olabilir projenin içeriğine bağlı olarak. 

Tasarım ve uygulama birlikte düşünecek olursak çok değişken tabii, belirli bir süre vermek zor. Uygulamada işin içine başka süreçler de, tesisat, satın alma gibi, girdiği için süre projeden projeye çok değişir. 

Restarurant, cafe projeleri, hatta genel anlamda iç mekan tasarımları için maliyeti etkileyen en önemli faktörler nelerdir?

Burada en önemli faktör malzemedir. Satın alınan malzemelerin maliyetleri en önemli belirleyicidir diyebiliriz. 

Peki bütçesi kısıtlı olan girişimcilere neler tavsiye edersiniz? 

Anahtar teslimi, yani tasarım ve uygulama şeklinde değil de, bir mimardan tasarım hizmeti ve uygulamada sadece danışmanlık almalarını öneririm. Bu şekilde daha düşük maliyetlerle profesyonel bir hizmet alabilirler. 

Öte yandan, satın alınacak olan ürünlerde fiyat, kalite dengesine dikkat edilmeli. Restaurant, cafe işlerinde ekipmanlar açısından sirkülasyon fazladır, dolayısıyla ürünlerin dayanıklılığı burada çok önemli bir faktör. Ucuz ürün almaya çalışırken, yatırımcılara daha pahalıya mal olabilir. O yüzden maliyet düşürme işini bu konuda yapmamalarını tavsiye ederim. 

İç mekan tasarımları için mimarla çalışmak isteyen girişimcilere neler önerirsiniz, bunu da öğrenmek isteriz. Nelere dikkat etmeliler? 

Öncelikle mimarlık ofisi ile mutlaka sözleşme yapsınlar. Gerek mimari ekiplerle, gerek uygulamacı ekiplerle teslim süresi ve şartları net olarak belirlenmiş ve konuşulmuş olmalı. 

Mimari ekiplere beklentilerini olabilidiğince açık ifade etmeleri çok önemli. Ancak bu şekilde daha kısa sürelerde, sonucundan da memnun kalacakları bir hizmet alabilirler. 

Bir diğer önerim ise, tasarım süreçlerinde, yanlış anlaşmaların önüne geçmek için, mutlaka malzemelerden numune istemeliler. Böylece hayal edilenden farklı malzemelere onay vermelerinin sakıncaları ortadan kaldırılmış olur. 

Berna Hanım verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz.